The Legacy of the Waqf Institution in Kosovo during the Period of Sultan Abdulhamid II
DOI:
https://doi.org/10.35516/jjha.v18i2.1302Keywords:
Waqf Endowments, Kosovo, Sultan Abdulhamid II, AlbaniansAbstract
This article explores the history of the establishment of Ottoman waqf institutions in Kosovo, with specific emphasis on the reign of Sultan Abdulhamid II. Through the analysis of primary sources from the Ottoman Archive in Istanbul and the General Directorate of Foundations Archive in Ankara, the study provides a comprehensive overview of the awqaf established by Sultan Abdulhamid II himself, statesmen and the common people known as reaya. The research found that while the first waqf institutions in Kosovo were established by sultans and were large complexes known as külliye, later in the late nineteenth and early twentieth centuries, they were established more by the people of the region and were usually small places of worship and other waqf institutions that provided material income such as shops and monetary foundations. The implications of these findings shed light on the role of waqf in the development of Kosovo’s social and economic structures during the late Ottoman period.
References
The Qur’an (1992); Kur’an-i Përkthim me komentim në gjuhën shqipe. Trans. Sherif Ahmeti. Al-Madīna al-Munawwara: King Fahd Complex for the Printing of the Holy Qur’ân.
Akgündüz, A. (2013); İslam Hukukunda Vakıf Müessesesi, Istanbul: Osmanlı Araştırmalar Vakfı Yayınları.
Alkan, M. (2014); Adana Vakıfları – İnsan, Vakıf ve Şehir, Ankara: Türk Tarih Kurumu,
Arı, A. (2012); “Vasiyet”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 42, pp. 552-553.
Avdija, F. (2021); Kosova Vilayetindeki Vakıflar, PhD. Dissertation, Department of History, Istanbul University, Social Sciences Institute, Istanbul, Türkiye.
Bab-ı Ali Evrak Odası (BOA, BEO.): no. 527/39514/1; no. 2441/183063; no. 2867/214975/1; no. 3893/291965/1; no. 1179/88367/1; no. 1179/88367/2; no. 1179, 88367/; no. 1179/88367/5.
BOA: Başkanlık Osmanlı Arşivi (Presidency Ottoman Archives)
Çizakça, M. (2017); İslam Dünyasında Vakıflar, Konya: Karatay Üniversitesi Yayınları.
Dahiliye Meketubi Kalemi (BOA, DH. MKT.): no. 2108/9; no. 152/44/1; no. 906/85/1; no. 906/85/2.
İrade Dahiliye (BOA, İ.DH.): no. 1359/24/1.
İrade Hususi (BOA, İ.HUS.): no. 84/75/1.
Ertuğ, Z. (2000); “İmaret”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 22, pp. 219-220.
Günay, M. (2012); “Vakıf”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 42, pp. 475-479.
İbrahimgil, M. and Konuk, N. (2006); Kosova’da Osmanlı Mimari Eserleri I, Istanbul: Türk Tarihi Kurumu.
Kaleshi, H. (2012); Dokumentet më të vjetra të vakëfeve në gjuhën arabe në Jugosllavi, Ismail Rexhepi trans., Prishtine: Islamic Community of Kosova.
Kaya, M. (1998); “Hitabet”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 18, pp.156-158.
Kazıcı, Z. (2014); Osmanlıda Vakıf Medeniyeti, Istanbul: Kayıhan Yayınları.
Küçükbaşcı, M. (2020); “Müezzin”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 31, pp. 489-495.
Köprülü, F. (1938), “Vakıf Müessesesi ve Vakıf Vesikalarının Tarihi Ehemmiyeti”, Vakıflar Dergisi, I, pp. 1-6.
Malcolm, N. (1998); Kosovo a Short History, New York: New York University Press.
Mufaku, M. (2015); “Roli Vakëfit në Ngritjen e Vendbanimeve të Reja në Viset Shqiptare gjatë Sundimit Osman”, Albanologji 5, Papers from the scientific activity Albanology Week held on June 16-18 2014, Vol II, pp. 259-268.
Önkal, A. and Bozkurt, N. (1993); “Cami”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 7, pp. 46-56.
Özgüdenli, O. (2012); “Vakfiye.” Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 42, pp. 465-467.
Pinon, P. (2008); “The Ottoman Cities of the Balkans”. in: The City in the Islamic World, 2 vols., S. Jayyusi; R. Holod; A, Petruccioli and A. Raymond eds., pp. 143-158, Leiden: Brill.
Şurayı Devlet (BOA, ŞD.): no. 1982/37/3; no. 1982/37/4.
Teftişat-ı Rumeli Evrakı Kosova Evrakı (BOA, TFR.I.KV.): no. 116/11538/1; no. 117/11700/2.
Teftişat-ı Rumeli Evrakı Sadaret Evrakı (BOA, TFR.I.A.): no. 35/3466/2.
Tomar, C. (2006); “Müsadere”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 32, pp. 65-67.
Unan, F. (2003); Kuruluşundan Günümüze Fatih Külliyesi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
VGMA: Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi (Archive of the General Directorate of Foundations).
The Vakfiye of Abide Hanim: VGMA: no. 991/21/23.
The Vakfiye of Ayet bin Maksut: VGMA: no. 990/51/43.
The Vakfıye of Eyyub bin Yasar ibn Shaikh Adem: VGMA: no 604/188/267.
The Vakfiye of Hasan Efendi ibn Ali bin Salih: VGMA: no. 989/94/70.
The Vakfiye of Hayrullah Aga ibn Bahtiyar: VGMA: no. 990/25/21.
The Vakfiye of Mehmed bin Halil: VGMA: no. 991/50/65.
The Vakfiye of Mehmet Kamil Efendi ibn Hafz Ali Efendi: VGMA: no. 989/33/28.
The Vakfiye of Ömer bin Zennun: VGMA: no. 989/29/25.
The Vakfiye of Penbe Hanim: VGMA: no. 991/54/71.
The Vakfiye of Selim Aga, Hasan Aga, Usta Bayram, and Cafer Aga: VGMA: no. 989/37/31.
Yediyıldız, B. (1985); “Vakıf İncelemelerinde Metod ve Araştırmalar”. Vakıf Haftası Konuşmalar ve Tebliğler, 2, pp. 16-18.
Yediyıldız, B. (2003); XVIII. Yüzyılda Türkiye’de Vakıf Müessesesi – Bir Sosyal Tarih İncelenmesi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Yediyıldız, B. (2012); “Vakıf”. Diyanet İslam Ansiklopedisi, vol. 42, pp. 479-486.
Yılzıd Başkitabet Daire Maruzatı (BOA, Y.PRK.BŞK.): no. 8/68/1.
